BB en D66 gewonnen hebben de verkiezingen gewonnen en GL&PvdA, CDA en SP moesten verlies incasseren. De grote vraag is natuurlijk of dat iets te maken heeft met de lokale onderwerpen, of dat het te verklaren is uit de landelijke ontwikkelingen.
Uit de resultaten per stembureau valt wel iets af te lezen. Alleen is dat lastiger dan bij vorige verkiezingen, omdat nu de keuze van het stembureau vrij is. Voorheen moesten de mensen uit de Kwartieren (de Leijen Zuid West) onder het tunneltje door naar SSW. Nu lijken veel stemmers voor de Bremhorst gekozen te hebben. In de Amandelboom(Overbos) is de opkomst teruggelopen. In 't Hoekie is de opkomst fors beter. Vermoedelijk hebben stemmers gekozen voor het dichtstbijzijnde stembureau.
Overigens zijn de verkiezingsitems nu sterk lokaal. De zwembaddiscussie rond het HF Witte centrum, het CEC aan de Melkweg en Bilthoven Centrum.

Voor deze analyse gebruik ik de verschillen ten opzicht van de verkiezingen van 2006.




Het zwembad.

De betrokken stembureaus in het HF Witte centrum en huize Weltevreden geven wat licht op de schade. BB won en GL&PvdA en SP verloren, evenals het CDA. D66 won fiks in het ene stembureau, maar verloor in het andere. Verder valt op dat de opkomst hier fors terugliep. Als we vergelijken met de landelijke trend (daarvoor neem ik het gemiddelde van de gemeente) zien we hier geen lokaal effect. GL&PvdA verloren hier 20% t.o.v. de vorige keer, tegenover 25% gemeentebreed. De SP verloor hier 25%, tegen 34 % gemeentebreed. Geen reden om aan te nemen dat hier een zetel van ons in het water gevallen is.

Andere projecten

Dan het CEC aan de Melkweg. BB en de VVD lijken het hier goed te doen. GL&PvdA verliest hier extra. Maar de SP, als verklaard tegenstander, verliest hier ook.

Kortom: de uitspraak van de kiezer is weer zo helder als koffiedik.

Tot slot Bilthoven Centrum. Naast D66 en BB wint hier ook de VVD. De SP verliest zwaar. Het lijkt er op dat de ondernemers de smaakmakers zijn. Opvallend is wel dat we in Bilthoven Noord de schade redelijk beperkt houden. Maar daar waren we al klein.

Lijstverbindingen en restzetels

Om de kans op een restzetel te vergroten,is het handig een lijstverbinding aan te gaan.

Ook deze keer hadden CU en SGP een lijstverbinding. Die had verder geen invloed.

Opvallender was de lijstverbinding D66-VVD. Achteraf bleek dat ze dat net zo goed niet hadden kunnen doen: beiden hadden op eigen kracht ook een restzetel behaald. BB haalde de laatste restzetel binnen. Krap aan: met 5 stemmen meer hadden wij die gehad. Of via een lijstverbinding met de SP. Ook een lijstverbinding GL&PvdA met D66 had ons die 6e zetel opgeleverd. Kortom: BB greep er de vorige keer net naast. Nu hebben ze de buit net binnen, ten koste van ons.

Lijsttrekkers

We kijken naar de steun voor de lijsttrekker. Anne Doedens (VVD) en Etiënne van Buren (SP) halen minder dan de helft van de stemmen voor hun partij. Ook de lijsttrekkers van D66(Poot) en BB ( Rost van Tonningen) hadden minder dan 60%. Désirée Schmalschläger haalde 63 % en zit daarmee net zo stevig in het zadel als de trekkers van CDA en CU. Alleen Slootweg zit nog vaster met 68%.

Verdere opvallend:

Opvallend is het hybride beeld van de VVD: fikse winst en fiks verlies gecombineerd. De VVD krijgt steeds meer trekjes van een populistische partij: stemmen op personen in plaats van op gedachtegoed. De VVD ging dan ook met 3 kopstukken de bühne op: Doedens, Ditewig en van Nispen. BB daarentegen is nu vrij homogeen over de gemeente verspreid.

Ten opzichte van 2000 zijn de verschillen klein. Van 2000 tot 2010 wonnen we in 't Hoekie, SSW, de Brandweerkazerne en de Koperwiek. In WVT verloren we echter, evenals in Hollandsche Rading. Maar in het rijtje 2000 2006 2010 is 2006 de uitzondering. Van de 1541 mensen die in 2006 extra voor ons kwamen, zijn er nu slechts 145 over.

Wat ging er mis

Volgens mij is er het volgende gebeurd. In 2000 gingen de verkiezingen over de herindeling. Dus een notoir slechte opkomst. 14764 mensen bleven thuis. Fortuyn deed nog niet mee.

Toen kwam 2006: flink na Fortuyn en na een fikse nederlaag voor de PvdA. De lokale verkiezingen gingen over muziekschool, bibliotheek en werkschuit. Kil bezuinigen of kiezen voor cultuur. Bovendien gingen GroenLinks en PvdA samen. Een groot succes: een bonuszetel binnengesleept. Slechts 10421 mensen bleven thuis.

En nu 2010. Het kabinet is gevallen. Wilders is niet van het scherm te branden. Ons voortvarend campagneteam nodigt wel 2 tweede kamer leden uit , maar schrijft voorzichtigheidshalve geen wijkjournaals. De boodschap is helder: dit zijn geen lokale verkiezingen, maar voorrondes voor 9 juni. Dat heeft de PvdA achterban uitstekend begrepen. Voor voorrondes komen ze niet: 11691 mensen bleven thuis.

Te verwachten valt een wonderbaarlijk herstel van de PvdA in juni. En ook, maar daar kunnen wij verder niet veel aan doen, een monsterzege voor de PVV.

Het is zuur. Je maakt je verkiezingsbelofte waar en je krijgt landelijke complimenten voor het magnifiek werk van Herman Mittendorff met het project MENS en De Bilt als sportgemeente. En nog kun je niet de winst incasseren. Dat kan alleen de PvdA overkomen.

Door te proberen niemand af te schrikken, blijft je stemlokaal leeg.

Rinus Scheele